Soja lijkt de ideale vervanger van melk. Het is rijk aan eiwit en bevat goede vetzuren. Soja gezond alternatief bij een allergie of intolerantie voor koemelk? Maar is dat wel zo? Een vraag waarop niemand het antwoord lijkt te hebben. Er wordt zoveel over gezegd en geschreven, wij wilden de echte waarheid weten; jij ook, toch?
Wat is soja en waar zit het in?
Sojaproducten worden gemaakt van de sojaboon, een peulvrucht uit Azië. De rauwe sojaboon is giftig. We kunnen deze boon dus niet zo eten. Soja is vooral bekend als zuivel- en vleesvervanger omdat het eiwitrijk is. Denk aan sojamelk, dat geen lactose bevat in tegenstelling tot koemelk, of vegaburgers op basis van soja. Niet alleen imitatieproducten bevatten veel soja, maar ook wordt het vaak verwerkt in veel kant- en klaar voedsel.
De fabels over soja
Internet staat er vol mee; gezondheidseffecten over soja. Het zou ongezond zijn vanwege de plantaardige hormonen in soja, de ‘fyto-oestrogenen’. We hebben de meestvoorkomende beweringen voor je op een rij gezet:
- Mannen worden onvruchtbaar van soja.
- Soja onderdrukt de werking van de schildklier.
- Vrouwen hebben een hoger risico op borstkanker door soja.
- Soja veroorzaakt groeiachterstand bij kinderen.
- Door het gebruik van soja op vroege leeftijd ontwikkelen jongens borsten.
- Soja ontregelt de menstruatiecyclus.
Geen zorgen. Deze gevaren van soja blijken niet te kloppen. Soja bevat wel degelijk vrouwelijke hormonen, maar in zodanige hoeveelheden dat ze geen nadelige effecten kunnen veroorzaken.
Dus ik kan iedere dag soja gebruiken?
Ook al blijken de opvattingen niet waar te zijn, is het verstandig om de inname van soja toch te beperken tot normaal gebruik. Want soja levert net zo min gezondheidsvoordelen op als nadelige gezondheidseffecten. Oftewel: soja voegt ook niks extra toe aan je voeding, behalve calorieën en eiwitten. Het ijzer in soja wordt niet of nauwelijks door je lichaam opgenomen omdat soja een plantaardig product is. Verder bevat soja zelf geen vitamine B12 en dit wordt ook niet aan alle producten toegevoegd. Hetzelfde geldt voor calcium. Kijk daarvoor op de verpakking van je soja product!
Daarnaast is er wel degelijk een onderscheid te maken tussen gezonde en ongezonde soja. Veel soja is genetisch gemanipuleerd (ook dit is terug te vinden op het etiket). Dat houdt in dat er is ‘geknoeid’ met bestrijdingsmiddelen en andere narigheid bij de productie van soja. Bovendien worden er heel wat regenwouden gekapt voor het verbouwen van sojabonen. Kies dus altijd voor biologische sojaproducten waarbij geen gebruik is gemaakt van genetische manipulatie. Zo blijven niet alleen alle voedingsstoffen behouden, ook wordt het milieu niet aangetast. Beter voor onszelf en voor de natuur!
Maar wat is ‘normaal’ gebruik?
Eén pak sojamelk per dag? 100g tofoe als vleesvervanger? Sojaolie over de sla en om in te bakken? Wij raden je niet aan om een dieet te volgen wat geheel bestaat uit sojaproducten. Wel kun je gerust je dagelijkse cappuccino met sojamelk drinken of tussendoor een glas sojadrink. Ook is het prima om twee keer per week tofoe te gebruiken als vleesvervanger. Verder zijn er talloze alternatieve bronnen van eiwit waaronder vlees, vis, eieren, noten, geitenzuivel en wei-eiwit. Als je allergisch bent of intolerant voor koemelk, zijn groenten een betere bron voor calcium dan soja.